@misc{Nowosielska-Sobel_Joanna_Gmina_2015, author={Nowosielska-Sobel, Joanna and Strauchold, Grzegorz and Wiszewski, Przemysław}, copyright={Copyright by Uniwersytet Wrocławski i Autorzy}, address={Wrocław}, howpublished={online}, year={2015}, publisher={Wydawnictwo eBooki.com.pl}, publisher={http://www.ebooki.com.pl/ www.ebooki.com.pl}, language={pol}, abstract={Atlas powstał, by zaprezentować sposób, w jaki przestrzeń w okolicy Świerzawy (przed 1945 r. Schönau an der Katzbach) była postrzegana przez współczesnych i prezentowana w źródłach pisanych i kartograficznych. Pomimo oczywistych różnic między narracją źródeł prawnych i wyobrażeniami utrwalonymi na mapach, od średniowiecza przez cały okres nowożytny wspólnymi elementami przestawień przestrzeni była dominacja punktów osadniczych, ograniczone znaczenie miały drogi, góry czy lasy. Wśród różnic między przedstawieniami w obu typach źródeł można podkreślić rolę pełnioną przez rzeki w ujęciach kartograficznych czy brak w nich odniesień do zagadnień własnościowych. Do schyłku XVIII w. w ujęciach przestrzeni dominuje antropocentryczny model konstruowania systemu odniesień – skupienie na obecności w przestrzeni elementów kultury i cywilizacji, odwzorowywanie środowiska naturalnego przez pryzmat aktywności mieszkańców okolicy Świerzawy. Od powstania ustandaryzowanych ujęć kartograficznych w ostatniej ćwierci XIX w. (tzw. Messtischblätter) prezentacja przestrzeni na kolejnych mapach ulegała niewielkim zmianom. Także po 1945 r. stanowiły one podstawę kolejnych wydań map. Zmiany dotyczyły głównie obiektów związanych z osadnictwem i aktywnością gospodarczą. Dzięki mapom XIX-XX w. możliwe jest min. prześledzenie sposobu, w jaki człowiek ingerował w środowisko naturalne, utrzymywał bądź przerywał ciągłość procesów demograficznych, kreował krajobraz lub dążył do jego utrzymania w zastanym stanie. Opowieści o przestrzeni nie tylko uzupełniają narrację o minionych dziejach ludzi, ale Czytelnikowi umożliwiają dziś, w swoim otoczeniu odnalezienie trwałych wyznaczników wspólnoty z ludźmi z przeszłości. Zapraszamy do poszukiwań!}, type={tekst}, title={Gmina Świerzawa. Atlas materiałów i źródeł historycznych}, keywords={historia lokalna, Świerzawa (woj. dolnośląskie, powiat złotoryjski), kartografia, przestrzeń, mikrohistoria}, }