@misc{Luty_Jerzy_Od_2021, author={Luty, Jerzy}, copyright={Copyright by Jerzy Luty}, address={Wrocław}, howpublished={online}, year={2021}, publisher={Uniwersytet Wrocławski, Instytut Psychologii}, language={pol}, abstract={W swojej kluczowej pracy The Art Instinct. Beauty, Pleasure and Human Evolution (2009, wyd. pol. Instynkt sztuki. Piękno, zachwyt i ewolucja człowieka, tłum. i wstęp J. Luty, 2019), a także w serii artykułów z lat 1998-2006 - Denis Dutton, Amerykanin z urodzenia, Nowozelandczyk z wyboru, jako pierwszy w dziejach filozof sztuki, łączy dwie pozornie odległe dyscypliny: estetykę i psychologię ewolucyjną. Argumentując, że ludzkie preferencje estetyczne nie są "konstruktami społecznymi", lecz raczej uniwersalnymi, międzykulturowymi cechami ewolucyjnymi ukształtowanymi przez dobór naturalny i płciowy, nadal wykorzystuje tradycyjne spory obecne w teorii estetycznej. Autor książki, analizując recepcję Instynktu sztuki (dzieła, które przełożył na język polski), pokazuje kształtowanie się dojrzałego stanowiska Duttona w kontekście jego wczesnych poglądów na naturę sztuki i doświadczenia estetycznego. Opierając się na kilku założeniach, które przedstawił w swojej monografii Sztuka jako adaptacja. Uniwersalizm w estetyce ewolucyjnej (2018), stawia tezę, że większość zagadnień filozoficzno-estetycznych, które zostały podjęte przez Duttona w oryginalny sposób w okresie "przed-ewolucyjnym" - tj. uniwersalizm vs. formalizm estetyczny, autentyczność w sztuce vs. problem fałszerstwa i plagiatu, czy klasterowa definicja sztuki - znalazła zastosowanie w jego darwinowskiej analizie sztuki. Książka skierowana jest do wszystkich, którzy podejmują interdyscyplinarny namysł nad naturą sztuki, jej miejscem w ludzkiej historii gatunkowej, a więc psychologów kulturowych i poznawczych, historyków sztuki, filozofów i estetyków. Książka zawiera trzy polskie przekłady tekstów Duttona, oraz kompletny wykaz prac opublikowanych przez autora Znaturalizujmy estetykę.}, title={Od estetyki do psychologii ewolucyjnej. Wokół Instynktu sztuki Denisa Duttona}, doi={https://doi.org/10.34616/143473}, keywords={psychologia ewolucyjna, estetyka znaturalizowana, uniwersalia estetyczne, instynkt, adaptacja, sztuka}, }